Premier League: Το αγγλικό ποδόσφαιρο τιμάει και φέτος την διαμφισβητούμενη «Remembrance Sunday»
Η παράδοση της «Remembrance Sunday» τιμάται από το 2012 στα γήπεδα της Premier League παρά τις αντιδράσεις που προκλήθηκαν στο παρελθόν.
Η 11η αγωνιστική της Premier League, η οποία θα διεξαχθεί το Σαββατοκύριακο (08-09/11) θα περιλαμβάνει την παραδοσιακή, πλέον, εκδήλωση της «Remembrance Sunday». Αποτελεί ένα ετήσιο γεγονός, το οποίο λαμβάνει χώρα τη δεύτερη Κυριακή του Νοεμβρίου, στην πλησιέστερη ημερομηνία με την 11η Νοεμβρίου. Η συγκεκριμένη ημερομηνία έχει έντονο συμβολικό υπόβαθρο, αφού στο Νησί αναγνωρίζεται ως η Ημέρα της Ανακωχής, κατά την οποία εορτάζεται η επέτειος της λήξης του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου.
Παράλληλα, η 11η Νοεμβρίου υπενθυμίζει τη συνεισφορά των βρετανικών και κοινοπολιτειακών δυνάμεων στους δύο Παγκοσμίους Πολέμους και σε άλλες συγκρούσεις. Με ποιόν τρόπο, όμως τιμά το αγγλικό ποδόσφαιρο την ημέρα αυτή και γιατί έχει προκαλέσει αντιδράσεις στο παρελθόν;
Η 11η Νοεμβρίου και ο συμβολισμός πίσω από τις παπαρούνες
Ο καταστροφικός Πρώτος Παγκόσμιος Πόλεμος (1914-1918) αφήσε το αποτύπωμά του στα πεδία μάχης της Δυτικής Ευρώπης. Όμως, παρά τις ένοπλες συρράξεις και τους βομβαρισμούς, οι κόκκινες παπαρούνες της περιοχής των Κάτω Χωρών εξακολουθούσαν να ανθίζουν.
Το 1915, ο Καναδός γιατρός Τζον ΜακΚράε, έγραψε στη μνήμη ενός φίλου του που πέθανε εξαιτίας του πολέμου στο Βέλγιο το ποίημα «In Flanders Fields». Έκτοτε, οι παπαρούνες χρησιμοποιούνται ως σύμβολο μνήμης.
Η Βρετανική Βασιλική Λεγεώνα, ένας φιλανθρωπικός οργανισμός που ιδρύθηκε το 1921, στον εορτασμό της επετείου λήξης του Πολέμου, πούλησε παπαρούνες για να συγκεντρώσει χρήματα, ώστε να βοηθήσει τους πληγέντες. Η παράδοση της 11ης Νοεμβρίου, μάλιστα, συνεχίστηκε και γιγαντώθηκε σε τόσο μεγάλο βαθμό που μόνο ο 2024, διανεμήθηκαν περίπου 32 εκατομμύρια παπαρούνες και στεφάνια, η πώληση των οποίων βοήθησε στη συγκέντρωση 54.4 εκατομμυρίων ευρώ.
Το σύμβολο της παπαρούνας στις φανέλες των παικτών
Η διοργανώτρια αρχή του αγγλικού πρωταθλήματος, εισήγαγε για πρώτη φορά τη χρήση του συμβόλου της παπαρούνας στις φανέλες των ποδοσφαιριστών της Premier League το Σαββατοκύριακο της Ημέρας Μνήμης του Νοεμβρίου του 2012. Κατά την αγωνιστική περίοδο, που διανύουμε οι ποδοσφαιριστές τιμούσαν την παράδοση του συμβόλου από τις 23 Οκτωβρίου έως τις 11 Νοεμβρίου, όμως οι παίκτες είχαν τη διακριτική ευχέρεια να επιλέξουν οι ίδιοι αν θα τη φορέσουν ή όχι.
Οι εμφανίσεις με την παπαρούνα, που χρησιμοποιούνται στους αγώνες υπογράφονται και στη συνέχεια δημοπρατούνται. Τα έσοδα από τις πωλήσεις καταλήγουν στη Royal British Legion, έναν φιλανθρωπικό οργανισμό, που παρέχει βοήθεια στην κοινότητα των Ενόπλων Δυνάμεων του Ηνωμένου Βασιλείου.
Συνολικά, στο πλαίσιο της δημοπρασίας των εμφανίσεων με το σύμβολο της παπαρούνας έχουν συγκεντρωθεί περισσότερα από 5 εκατομμύρια ευρώ. Χαρακτηριστικό της απήχησης των δημοπρασιών αυτών αποτελεί το γεγονός πως μόνο πέρυσι, για τις φανέλες της Premier League που δημοπρατήθηκαν, το κοινό έδωσε παραπάνω από 500.000 ευρώ. Πιο ακριβή πώληση, αποτέλεσε η φανέλα με την οποία ο Μο Σαλάχ σκόραρε το 250ο γκολ του με τα χρώματα της Λίβερπουλ.
Όσον αφορά τις εθνικές ομάδες, οι εκπρόσωποι της Μεγάλης Βρετανίας χρησιμοποιούν, επίσης, το σύμβολο. Ωστόσο 2016, η Παγκόσμια Ομοσπονδία ποδοσφαίρου, επέβαλε πρόστιμα στις εθνικές ομάδων της Αγγλίας, της Σκωτίας, της Ουαλίας και της Βόρειας Ιρλανδίας για τη χρήση της παπαρούνας στις επίσημες εμφανίσεις, καθώς θεώρησε πως αποτελεί πολιτικό σύμβολο. Ένα χρόνο μετά, βέβαια, αναθεώρησε και επέτρεψε τη χρήση του συμβόλου, μόνο, βέβαια αν οι υπεύθυνοι για τη διοργάνωση, αλλά και οι δύο ομάδες συμφωνούσαν πριν το παιχνίδι για τον εορτασμό της παράδοσης.
Ο αμφιλεγόμενος χαρακτήρας της παράδοσης
Οι εκδηλώσεις μνήμης και η συγκέντρωση χρημάτων προκάλεσαν ποικίλες αντιδράσεις. Οι πρώην παίκτες της Premier League, Νεμάνια Μάτιτς και Τζέιμς ΜακΚλιν, οι οποίοι κατάγονται από τη Σερβία και την Ιρλανδία αντίστοιχα, αρνήθηκαν να φορέσουν το σύμβολο της παπαρούνας, λόγω των απωλειών που προκάλεσαν οι συγκρούσεις των χωρών τους με τις δυνάμεις της Κοινοπολιτείας.
Ο διεθνής Σέρβος, Μάτιτς ανακοίνωσε στα κοινωνικά δίκτυα το 2018, όταν αγωνιζόταν στη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ πως πλέον δεν νιώθει σωστό να φοράει την παπαρούνα στη φανέλα του, αν και το έχει φορέσει στο παρελθόν.
«Κατανοώ πλήρως γιατί οι άνθρωποι φορούν παπαρούνες, σέβομαι απολύτως το δικαίωμα του καθενός να το κάνει και έχω πλήρη συμπάθεια για όποιον έχει χάσει αγαπημένα πρόσωπα λόγω συγκρούσεων.
Ωστόσο, για μένα, αποτελεί μόνο υπενθύμιση μιας επίθεσης που ένιωσα προσωπικά ως νεαρός, φοβισμένος 12χρονος που ζούσε στο Βρέλο, καθώς η χώρα μου καταστρεφόταν από τους βομβαρδισμούς στη Σερβία το 1999».
Ο Ιρλανδός ΜακΚλίν, από την πλευρά του, κατέστησε σαφές τον περασμένο Νοέμβριο πως «Η παπαρούνα αντιπροσωπεύει για μένα μια εντελώς διαφορετική έννοια από ό,τι για άλλους. Με προσβάλλει το να φορά κάποιος παπαρούνα; Όχι, καθόλου. Αυτό που με ενοχλεί, όμως, είναι να προσπαθεί να μου επιβληθεί η παπαρούνα. Η παπαρούνα, που αρχικά αντιπροσώπευε τον Πρώτο και Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, έχει πλέον υιοθετηθεί για να τιμά και να θυμάται τους βρετανούς στρατιώτες που υπηρέτησαν σε όλες τις συγκρούσεις σε όλο τον κόσμο. Γι’ αυτό ποτέ δεν έχω φορέσει και ποτέ δεν θα φορέσω παπαρούνα. Αν ο μοναδικός σκοπός της παπαρούνας ήταν να τιμήσει τους Παγκοσμίους Πολέμους, τότε δεν θα είχα πρόβλημα να τη φορέσω, αλλά αυτό δεν ισχύει».
Η αντίδραση του ΜακΚλιν προκύπτει καθώς ορισμένες ενέργειες των Βρετανικών Ενόπλων Δυνάμεων έχουν περιγραφεί ως βάναυσες και αδικαιολόγητες. Σύμφωνα με έρευνα, μάλιστα της κυβέρνησης ο σκληρός χαρακτήρας των ενεργειών αυτών επιβεβαιώθηκε, όταν τον Ιανουάριο του 1972 βρετανοί στρατιώτες πυροβόλησαν και σκότωσαν 14 άοπλους Ιρλανδούς εθνικιστές, σε μία ημέρα, που πλέον αποκαλείται η «Ματωμένη Κυριακή».
Ο ΜακΚλιν κατακρίθηκε για την επιλογή του και δήλωσε πως έχει λάβει απειλές για τη ζωή και τη σωματική του ακεραιότητα. Τις απειλές εναντίον του επιβεβαίωσε και η σύζυγός του, Έριν, η οποία το 2021 ανέφερε: «Μας έχουν φτύσει, μας έχουν φωνάξει, και οι βραδιές μας έξω έχουν καταστραφεί από ανθρώπους που του έκαναν σχόλια. Θυμάμαι ακόμη μια φορά κάποιος τον απείλησε, λέγοντας ότι θα έπαιρνε όπλο σε έναν συγκεκριμένο αγώνα, και ακόμα θυμάμαι να παρακολουθώ αυτόν τον αγώνα στην τηλεόραση με απόλυτο φόβο».
